Trong di sản âm nhạc đồ sộ của Johann Strauss II – nhà soạn nhạc vĩ đại được mệnh danh là “ông vua valse” – “Tritsch-Tratsch-Polka” (1858) nổi bật như một tác phẩm đặc sắc mang đậm tinh thần châm biếm nhẹ nhàng, tươi vui và duyên dáng đặc trưng của văn hóa Vienna thế kỷ XIX.

Cái tên “Tritsch-Tratsch”, nghĩa là “chuyện phiếm” hay “buôn dưa lê”, không chỉ gợi lên không khí sinh động của những cuộc trò chuyện nơi quán cà phê, nhà hát hay salon nghệ thuật, mà còn thể hiện sự quan sát sắc sảo và óc hài hước tinh tế của Strauss đối với đời sống xã hội đương thời. Tác phẩm là một minh chứng sinh động cho khả năng chuyển hóa cảm hứng đời thường thành nghệ thuật bác học, thông qua hình thức polka giàu tính tiết tấu và biểu cảm.

Với kết cấu ngắn gọn, tốc độ nhanh và nhịp điệu linh hoạt, Tritsch-Tratsch-Polka cuốn người nghe vào một dòng chảy âm thanh rộn ràng, lấp lánh sự hóm hỉnh và hoạt náo. Sự pha trộn giữa lối viết giàu năng lượng, những đoạn đối thoại âm nhạc giàu kịch tính cùng cảm xúc tươi mới khiến tác phẩm này trở thành tiết mục thường xuyên được trình diễn tại các buổi hòa nhạc, đặc biệt là chương trình Hòa nhạc Năm mới Vienna danh tiếng.

Không chỉ đơn thuần là một bản nhạc giải trí, Tritsch-Tratsch-Polka còn thể hiện tinh thần dân chủ và gần gũi của âm nhạc Vienna, nơi biên giới giữa nghệ thuật hàn lâm và văn hóa đại chúng được xóa mờ trong sự đồng điệu của thẩm mỹ và cảm xúc.

Tác phẩm này cũng là một điểm nhấn trong chuyên đề tôn vinh Johann Strauss II do Hội Hữu nghị Việt Nam – Áo triển khai, nhằm giới thiệu tới công chúng những giá trị nghệ thuật vượt thời gian của nền âm nhạc Áo. Qua chuỗi bài viết và hoạt động chuyên đề, chúng tôi hy vọng sẽ góp phần làm sống lại một thời kỳ vàng son của nghệ thuật châu Âu và khơi dậy tình yêu đối với âm nhạc cổ điển – một cầu nối văn hóa giữa hai dân tộc Việt Nam và Áo.