Morgenblätter – Biểu tượng âm nhạc của tinh thần thời đại Vienna thế kỷ XIX
Trong lịch sử âm nhạc châu Âu, Johann Strauss II (1825–1899) được tôn vinh là “Vua của những điệu valse” – người đã nâng tầm thể loại này từ những giai điệu dân gian mang tính giải trí lên thành một hình thức nghệ thuật tinh tế, giàu giá trị thẩm mỹ. Tác phẩm Morgenblätter (Những tờ báo buổi sáng), sáng tác năm 1864, là một trong những minh chứng tiêu biểu cho khả năng kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật sáng tác bậc thầy và cảm hứng từ đời sống xã hội đương thời.
“Morgenblätter” ra đời trong bối cảnh giao lưu và cạnh tranh nghệ thuật sôi động tại Vienna, đặc biệt giữa Johann Strauss II và Josef Hellmesberger – tác giả của tác phẩm Abendblätter (Những tờ báo buổi tối). Nếu Abendblätter gợi nên sắc thái tĩnh lặng và chiều sâu suy tư, thì Morgenblätter lại mở ra một không gian âm nhạc tràn đầy ánh sáng, lạc quan và nhịp điệu của một ngày mới – hình ảnh ẩn dụ cho khí thế phát triển, niềm tin và khát vọng đổi mới của Vienna trong nửa sau thế kỷ XIX.
Về phương diện âm nhạc, Morgenblätter là một valse lớn (grand waltz) với bố cục gồm phần mở đầu (introduction) trang nghiêm, chuyển tiếp sang các điệu valse chính (waltz themes) mang tính ca hát và trữ tình, xen kẽ những đoạn cao trào giàu năng lượng. Các chủ đề giai điệu được phát triển bằng kỹ thuật biến tấu tinh tế, phối khí giàu màu sắc, đặc trưng của dàn nhạc khiêu vũ Vienna. Sự kết hợp giữa nhịp ba đặc trưng, hòa âm tươi sáng và tiết tấu uyển chuyển khiến Morgenblätter vừa mang tính giải trí, vừa đạt tới chiều sâu nghệ thuật, xứng đáng là một tác phẩm tiêu biểu trong di sản Strauss.
✨ Trong khuôn khổ loạt chuyên đề về di sản Johann Strauss II, Hội Hữu nghị Việt Nam – Áo giới thiệu tới độc giả Việt Nam những tác phẩm kinh điển cùng các bối cảnh lịch sử, văn hóa gắn liền với chúng. Mục tiêu của loạt bài này là tăng cường hiểu biết và giao lưu văn hóa giữa hai quốc gia, đồng thời khẳng định giá trị phổ quát của âm nhạc cổ điển Áo như một phần di sản chung của nhân loại.
Dù đã hơn một thế kỷ trôi qua, Morgenblätter vẫn giữ nguyên sức sống nghệ thuật của mình. Tác phẩm không chỉ phản ánh tinh thần thời đại Vienna thế kỷ XIX, mà còn truyền tải thông điệp vượt thời gian về sự hứng khởi, niềm tin và hướng nhìn về tương lai – những giá trị vẫn có ý nghĩa đối với con người hôm nay.
Bài viết liên quan
Leitartikel Op. 273 – “Bài Xã Luận”: Dí Dỏm Và Tinh Tế
Trong di sản Johann Strauss II, bên cạnh những bản valse quen thuộc đã trở thành “quốc ca” của Vienna như An der schönen blauen Donau hay Kaiser-Walzer, vẫn có những tác phẩm ẩn chứa vẻ đẹp độc đáo, phản ánh những trải nghiệm du hành và cảm hứng xuyên biên giới. Wo die Citronen blüh’n Op. 364 (Nơi chanh nở hoa, 1874) là một trong số đó – bản valse mang đậm sắc thái Địa Trung Hải, vừa rực rỡ, vừa phảng phất nỗi hoài niệm.
Wo die Citronen Blüh’n Op. 364 – “Nơi Chanh Nở Hoa”, Valse Với Hơi Thở Địa Trung Hải
Trong di sản Johann Strauss II, bên cạnh những bản valse quen thuộc đã trở thành “quốc ca” của Vienna như An der schönen blauen Donau hay Kaiser-Walzer, vẫn có những tác phẩm ẩn chứa vẻ đẹp độc đáo, phản ánh những trải nghiệm du hành và cảm hứng xuyên biên giới. Wo die Citronen blüh’n Op. 364 (Nơi chanh nở hoa, 1874) là một trong số đó – bản valse mang đậm sắc thái Địa Trung Hải, vừa rực rỡ, vừa phảng phất nỗi hoài niệm.
Kuss-Walzer Op. 400 – “Nụ Hôn” Valse Ngọt Ngào
Trong di sản âm nhạc đồ sộ của Johann Strauss II – bậc thầy valse Vienna, tác giả của hơn 500 tác phẩm, có những khúc nhạc đã trở thành biểu tượng toàn cầu như An der schönen blauen Donau hay Kaiser-Walzer. Tuy nhiên, bên cạnh những “đỉnh cao” quen thuộc, Strauss còn để lại nhiều tác phẩm ít được biết đến nhưng giàu giá trị nghệ thuật, trong đó Kuss-Walzer Op. 400 (Nụ hôn valse, 1881) là một viên ngọc lấp lánh.
Lagunen-Walzer – Venice Qua Đôi Mắt Của Strauss
Johann Strauss II (1825–1899), được tôn vinh là “Vua của những điệu valse”, không chỉ viết nên những bản nhạc gắn liền với Vienna mà còn biết cách chuyển tải tinh thần của những miền đất xa xôi qua lăng kính âm nhạc. Trong số đó, Lagunen-Walzer (Valse của những đầm phá), sáng tác năm 1883, là một tác phẩm đặc biệt, bởi nó tái hiện vẻ đẹp thơ mộng và quyến rũ của thành phố Venice – “thành phố trên mặt nước”.
Explosions-Polka – Sự Bất Ngờ Và Hài Hước Trong Âm Nhạc
Trong số những sáng tác phong phú của Johann Strauss II (1825–1899), bản Explosions-Polka, ra đời năm 1847, là một trong những tác phẩm thú vị nhất, cho thấy khía cạnh dí dỏm và sáng tạo bất ngờ của “Vua của những điệu valse”. Khác với những bản valse lộng lẫy thường gắn liền với Strauss, Explosions-Polka là một tác phẩm mang tính “nghệ thuật giải trí” (Unterhaltungsmusik) với mục đích gây cười và tạo bất ngờ cho khán giả.
Freikugeln – Giai Điệu Ẩn Giấu Của Một Johann Strauss Ít Người Biết
Trong di sản phong phú của Johann Strauss II (1825–1899), bản Annen-Polka (Polka Annen), sáng tác năm 1852, nổi bật như một bức tranh âm nhạc rực rỡ của đời sống xã hội Vienna thế kỷ XIX. Tác phẩm được viết nhân dịp lễ hội mùa hè Fest zu Ehren der heiligen Anna (Lễ Thánh Anna), vốn là sự kiện văn hóa – tôn giáo lớn, quy tụ giới thượng lưu, nghệ sĩ và đông đảo công chúng trong không khí náo nhiệt, tràn đầy sức sống.
.png)
.png)
