Explosions-Polka – Sự Bất Ngờ Và Hài Hước Trong Âm Nhạc
Trong số những sáng tác phong phú của Johann Strauss II (1825–1899), bản Explosions-Polka, ra đời năm 1847, là một trong những tác phẩm thú vị nhất, cho thấy khía cạnh dí dỏm và sáng tạo bất ngờ của “Vua của những điệu valse”. Khác với những bản valse lộng lẫy thường gắn liền với Strauss, Explosions-Polka là một tác phẩm mang tính “nghệ thuật giải trí” (Unterhaltungsmusik) với mục đích gây cười và tạo bất ngờ cho khán giả.
Bản polka này được sáng tác nhân dịp một vở kịch châm biếm nổi tiếng ở Vienna, trong đó yếu tố “tiếng nổ” và “sự bất ngờ” đóng vai trò then chốt. Strauss đã khéo léo đưa hiệu ứng này vào âm nhạc bằng những đoạn cao trào đột ngột, tiết tấu sôi động và đặc biệt là các yếu tố bất ngờ trong phối khí, khiến người nghe vừa ngạc nhiên vừa thích thú. Đây là một minh chứng cho tài năng của Strauss trong việc kết hợp hài hước sân khấu với tinh hoa âm nhạc khiêu vũ Vienna.
Về phương diện âm nhạc, Explosions-Polka sử dụng hình thức polka nhanh (polka schnell), với nhịp 2/4 vui nhộn. Sự khác biệt nằm ở cách Strauss vận dụng những thay đổi đột ngột trong động lực (dynamics) và tiết tấu để mô phỏng hiệu ứng “bùng nổ”. Những đoạn forte bất ngờ, xen kẽ piano nhẹ nhàng, cùng cách dàn nhạc sử dụng bộ gõ và kèn đồng đã khiến tác phẩm trở thành một màn trình diễn vừa giàu kịch tính vừa đầy chất hài hước.
Trong khuôn khổ chuyên đề giới thiệu các tác phẩm đặc sắc của Johann Strauss II, Hội Hữu nghị Việt Nam – Áo mong muốn đem đến cho công chúng Việt Nam không chỉ những kiệt tác valse nổi tiếng, mà còn cả những tác phẩm ít được biết đến nhưng chứa đựng giá trị văn hóa độc đáo. Explosions-Polka là minh chứng cho khả năng sáng tạo vượt ra ngoài khuôn khổ nghiêm trang, cho thấy âm nhạc cũng có thể trở thành tiếng cười và niềm vui chung của cộng đồng.
Ngày nay, Explosions-Polka thỉnh thoảng vẫn xuất hiện trong các chương trình hòa nhạc đặc biệt, như một lời nhắc nhớ rằng ngay cả trong âm nhạc cổ điển, sự bất ngờ và tinh thần hài hước cũng có chỗ đứng xứng đáng. Đây chính là điểm khiến Strauss trở thành một nghệ sĩ không chỉ của Vienna, mà của cả nhân loại.
Bài viết liên quan
Leitartikel Op. 273 – “Bài Xã Luận”: Dí Dỏm Và Tinh Tế
Trong di sản Johann Strauss II, bên cạnh những bản valse quen thuộc đã trở thành “quốc ca” của Vienna như An der schönen blauen Donau hay Kaiser-Walzer, vẫn có những tác phẩm ẩn chứa vẻ đẹp độc đáo, phản ánh những trải nghiệm du hành và cảm hứng xuyên biên giới. Wo die Citronen blüh’n Op. 364 (Nơi chanh nở hoa, 1874) là một trong số đó – bản valse mang đậm sắc thái Địa Trung Hải, vừa rực rỡ, vừa phảng phất nỗi hoài niệm.
Wo die Citronen Blüh’n Op. 364 – “Nơi Chanh Nở Hoa”, Valse Với Hơi Thở Địa Trung Hải
Trong di sản Johann Strauss II, bên cạnh những bản valse quen thuộc đã trở thành “quốc ca” của Vienna như An der schönen blauen Donau hay Kaiser-Walzer, vẫn có những tác phẩm ẩn chứa vẻ đẹp độc đáo, phản ánh những trải nghiệm du hành và cảm hứng xuyên biên giới. Wo die Citronen blüh’n Op. 364 (Nơi chanh nở hoa, 1874) là một trong số đó – bản valse mang đậm sắc thái Địa Trung Hải, vừa rực rỡ, vừa phảng phất nỗi hoài niệm.
Kuss-Walzer Op. 400 – “Nụ Hôn” Valse Ngọt Ngào
Trong di sản âm nhạc đồ sộ của Johann Strauss II – bậc thầy valse Vienna, tác giả của hơn 500 tác phẩm, có những khúc nhạc đã trở thành biểu tượng toàn cầu như An der schönen blauen Donau hay Kaiser-Walzer. Tuy nhiên, bên cạnh những “đỉnh cao” quen thuộc, Strauss còn để lại nhiều tác phẩm ít được biết đến nhưng giàu giá trị nghệ thuật, trong đó Kuss-Walzer Op. 400 (Nụ hôn valse, 1881) là một viên ngọc lấp lánh.
Lagunen-Walzer – Venice Qua Đôi Mắt Của Strauss
Johann Strauss II (1825–1899), được tôn vinh là “Vua của những điệu valse”, không chỉ viết nên những bản nhạc gắn liền với Vienna mà còn biết cách chuyển tải tinh thần của những miền đất xa xôi qua lăng kính âm nhạc. Trong số đó, Lagunen-Walzer (Valse của những đầm phá), sáng tác năm 1883, là một tác phẩm đặc biệt, bởi nó tái hiện vẻ đẹp thơ mộng và quyến rũ của thành phố Venice – “thành phố trên mặt nước”.
Freikugeln – Giai Điệu Ẩn Giấu Của Một Johann Strauss Ít Người Biết
Trong di sản phong phú của Johann Strauss II (1825–1899), bản Annen-Polka (Polka Annen), sáng tác năm 1852, nổi bật như một bức tranh âm nhạc rực rỡ của đời sống xã hội Vienna thế kỷ XIX. Tác phẩm được viết nhân dịp lễ hội mùa hè Fest zu Ehren der heiligen Anna (Lễ Thánh Anna), vốn là sự kiện văn hóa – tôn giáo lớn, quy tụ giới thượng lưu, nghệ sĩ và đông đảo công chúng trong không khí náo nhiệt, tràn đầy sức sống.
.png)
.png)
