Morgenblätter – Biểu tượng âm nhạc của tinh thần thời đại Vienna thế kỷ XIX
Trong lịch sử âm nhạc châu Âu, Johann Strauss II (1825–1899) được tôn vinh là “Vua của những điệu valse” – người đã nâng tầm thể loại này từ những giai điệu dân gian mang tính giải trí lên thành một hình thức nghệ thuật tinh tế, giàu giá trị thẩm mỹ. Tác phẩm Morgenblätter (Những tờ báo buổi sáng), sáng tác năm 1864, là một trong những minh chứng tiêu biểu cho khả năng kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật sáng tác bậc thầy và cảm hứng từ đời sống xã hội đương thời.
“Morgenblätter” ra đời trong bối cảnh giao lưu và cạnh tranh nghệ thuật sôi động tại Vienna, đặc biệt giữa Johann Strauss II và Josef Hellmesberger – tác giả của tác phẩm Abendblätter (Những tờ báo buổi tối). Nếu Abendblätter gợi nên sắc thái tĩnh lặng và chiều sâu suy tư, thì Morgenblätter lại mở ra một không gian âm nhạc tràn đầy ánh sáng, lạc quan và nhịp điệu của một ngày mới – hình ảnh ẩn dụ cho khí thế phát triển, niềm tin và khát vọng đổi mới của Vienna trong nửa sau thế kỷ XIX.
Về phương diện âm nhạc, Morgenblätter là một valse lớn (grand waltz) với bố cục gồm phần mở đầu (introduction) trang nghiêm, chuyển tiếp sang các điệu valse chính (waltz themes) mang tính ca hát và trữ tình, xen kẽ những đoạn cao trào giàu năng lượng. Các chủ đề giai điệu được phát triển bằng kỹ thuật biến tấu tinh tế, phối khí giàu màu sắc, đặc trưng của dàn nhạc khiêu vũ Vienna. Sự kết hợp giữa nhịp ba đặc trưng, hòa âm tươi sáng và tiết tấu uyển chuyển khiến Morgenblätter vừa mang tính giải trí, vừa đạt tới chiều sâu nghệ thuật, xứng đáng là một tác phẩm tiêu biểu trong di sản Strauss.
✨ Trong khuôn khổ loạt chuyên đề về di sản Johann Strauss II, Hội Hữu nghị Việt Nam – Áo giới thiệu tới độc giả Việt Nam những tác phẩm kinh điển cùng các bối cảnh lịch sử, văn hóa gắn liền với chúng. Mục tiêu của loạt bài này là tăng cường hiểu biết và giao lưu văn hóa giữa hai quốc gia, đồng thời khẳng định giá trị phổ quát của âm nhạc cổ điển Áo như một phần di sản chung của nhân loại.
Dù đã hơn một thế kỷ trôi qua, Morgenblätter vẫn giữ nguyên sức sống nghệ thuật của mình. Tác phẩm không chỉ phản ánh tinh thần thời đại Vienna thế kỷ XIX, mà còn truyền tải thông điệp vượt thời gian về sự hứng khởi, niềm tin và hướng nhìn về tương lai – những giá trị vẫn có ý nghĩa đối với con người hôm nay.
Bài viết liên quan
Ảnh Hưởng Của Johann Strauss II Đối Với Các Nhạc Sĩ Đương Thời
Johann Strauss II (1825–1899), với danh hiệu “Vua của valse”, không chỉ là hiện tượng âm nhạc đại chúng Vienna mà còn là nhân tố có ảnh hưởng sâu rộng đến tư duy sáng tác của nhiều nhạc sĩ cùng thời và kế cận. Trong bối cảnh thế kỷ XIX, khi ranh giới giữa “âm nhạc hàn lâm” và “âm nhạc giải trí” vẫn còn được phân định rõ rệt, Strauss đã kiến tạo một vị trí trung gian độc đáo: ông nâng tầm âm nhạc vũ hội lên thành nghệ thuật đích thực, đồng thời mở ra một không gian sáng tạo mới cho các nhà soạn nhạc châu Âu.
Strauss Và Kiến Trúc Vienna: Nhạc Và Không Gian – Từ Cung Điện Hofburg Đến Các Phòng Hòa Nhạc
Trong lịch sử văn hóa Áo, âm nhạc và kiến trúc Vienna đã tạo nên một mối quan hệ cộng hưởng đặc biệt. Johann Strauss II (1825–1899), “Vua valse”, không chỉ định hình diện mạo âm nhạc khiêu vũ thế kỷ XIX mà còn góp phần khắc sâu vai trò của kiến trúc Vienna như những “không gian vang vọng” (Resonanzräume) của nghệ thuật.
Postillon-Polka Op. 317 – Gợi Hình Ảnh Người Đưa Thư Thời Xưa 📯🐎✉️
Trong kho tàng tác phẩm phong phú của Johann Strauss II, Postillon-Polka Op. 317 (sáng tác năm 1867) là một nhạc phẩm mang dấu ấn đặc biệt, gợi nhớ về hình ảnh những người đưa thư cưỡi ngựa rong ruổi qua các miền quê nước Áo xưa. Tiếng kèn đồng ngắn, rộn rã của polka được Strauss khéo léo khai thác, mô phỏng âm hiệu của chiếc tù và mà người phát thư thổi vang khi tới trạm nghỉ.
Maskenball-Quadrille Op. 272 – Không Khí Vũ Hội Hóa Trang
Giữa thế kỷ XIX, Vienna rực rỡ với những mùa lễ hội hóa trang (Fasching), nơi âm nhạc và vũ hội hòa quyện trong một không gian của niềm vui và sự giải phóng. Trong bối cảnh ấy, Johann Strauss II đã sáng tác Maskenball-Quadrille Op. 272 (1862), một tác phẩm phản ánh tinh thần tươi vui, phóng khoáng và giàu tính kịch tính của các buổi vũ hội hóa trang.
Dorfschwalben Aus Österreich Op. 164 – “Những Con Chim Én Từ Làng Quê Áo”
Trong di sản đồ sộ của Johann Strauss II, bản valse Dorfschwalben aus Österreich (Những con chim én từ làng quê Áo) Op. 164, sáng tác năm 1864, chiếm một vị trí đặc biệt. Khác với những khúc nhạc rực rỡ thường vang lên trong các vũ hội tráng lệ của Vienna, tác phẩm này mang sắc thái trữ tình, giàu hoài niệm, gợi mở hình ảnh những ngôi làng Áo yên bình, nơi chim én bay lượn báo hiệu mùa xuân trở về.
Klipp-Klapp-Galopp Op. 466 – Hình Ảnh Ngựa Phi Qua Nhịp Gõ
Trong kho tàng tác phẩm đồ sộ của Johann Strauss II, bản Klipp-Klapp-Galopp Op. 466 là một minh chứng tinh tế cho khả năng ông biến những âm thanh đời thường thành ngôn ngữ nghệ thuật. Với Strauss, tiếng vó ngựa gõ đều trên đường không chỉ là nhịp điệu vận động mà còn là nhạc tính tiềm ẩn của cuộc sống đô thị Vienna cuối thế kỷ XIX.
.png)
.png)
