Explosions-Polka – Sự Bất Ngờ Và Hài Hước Trong Âm Nhạc
Trong số những sáng tác phong phú của Johann Strauss II (1825–1899), bản Explosions-Polka, ra đời năm 1847, là một trong những tác phẩm thú vị nhất, cho thấy khía cạnh dí dỏm và sáng tạo bất ngờ của “Vua của những điệu valse”. Khác với những bản valse lộng lẫy thường gắn liền với Strauss, Explosions-Polka là một tác phẩm mang tính “nghệ thuật giải trí” (Unterhaltungsmusik) với mục đích gây cười và tạo bất ngờ cho khán giả.
Bản polka này được sáng tác nhân dịp một vở kịch châm biếm nổi tiếng ở Vienna, trong đó yếu tố “tiếng nổ” và “sự bất ngờ” đóng vai trò then chốt. Strauss đã khéo léo đưa hiệu ứng này vào âm nhạc bằng những đoạn cao trào đột ngột, tiết tấu sôi động và đặc biệt là các yếu tố bất ngờ trong phối khí, khiến người nghe vừa ngạc nhiên vừa thích thú. Đây là một minh chứng cho tài năng của Strauss trong việc kết hợp hài hước sân khấu với tinh hoa âm nhạc khiêu vũ Vienna.
Về phương diện âm nhạc, Explosions-Polka sử dụng hình thức polka nhanh (polka schnell), với nhịp 2/4 vui nhộn. Sự khác biệt nằm ở cách Strauss vận dụng những thay đổi đột ngột trong động lực (dynamics) và tiết tấu để mô phỏng hiệu ứng “bùng nổ”. Những đoạn forte bất ngờ, xen kẽ piano nhẹ nhàng, cùng cách dàn nhạc sử dụng bộ gõ và kèn đồng đã khiến tác phẩm trở thành một màn trình diễn vừa giàu kịch tính vừa đầy chất hài hước.
Trong khuôn khổ chuyên đề giới thiệu các tác phẩm đặc sắc của Johann Strauss II, Hội Hữu nghị Việt Nam – Áo mong muốn đem đến cho công chúng Việt Nam không chỉ những kiệt tác valse nổi tiếng, mà còn cả những tác phẩm ít được biết đến nhưng chứa đựng giá trị văn hóa độc đáo. Explosions-Polka là minh chứng cho khả năng sáng tạo vượt ra ngoài khuôn khổ nghiêm trang, cho thấy âm nhạc cũng có thể trở thành tiếng cười và niềm vui chung của cộng đồng.
Ngày nay, Explosions-Polka thỉnh thoảng vẫn xuất hiện trong các chương trình hòa nhạc đặc biệt, như một lời nhắc nhớ rằng ngay cả trong âm nhạc cổ điển, sự bất ngờ và tinh thần hài hước cũng có chỗ đứng xứng đáng. Đây chính là điểm khiến Strauss trở thành một nghệ sĩ không chỉ của Vienna, mà của cả nhân loại.
Bài viết liên quan
Ảnh Hưởng Của Johann Strauss II Đối Với Các Nhạc Sĩ Đương Thời
Johann Strauss II (1825–1899), với danh hiệu “Vua của valse”, không chỉ là hiện tượng âm nhạc đại chúng Vienna mà còn là nhân tố có ảnh hưởng sâu rộng đến tư duy sáng tác của nhiều nhạc sĩ cùng thời và kế cận. Trong bối cảnh thế kỷ XIX, khi ranh giới giữa “âm nhạc hàn lâm” và “âm nhạc giải trí” vẫn còn được phân định rõ rệt, Strauss đã kiến tạo một vị trí trung gian độc đáo: ông nâng tầm âm nhạc vũ hội lên thành nghệ thuật đích thực, đồng thời mở ra một không gian sáng tạo mới cho các nhà soạn nhạc châu Âu.
Strauss Và Kiến Trúc Vienna: Nhạc Và Không Gian – Từ Cung Điện Hofburg Đến Các Phòng Hòa Nhạc
Trong lịch sử văn hóa Áo, âm nhạc và kiến trúc Vienna đã tạo nên một mối quan hệ cộng hưởng đặc biệt. Johann Strauss II (1825–1899), “Vua valse”, không chỉ định hình diện mạo âm nhạc khiêu vũ thế kỷ XIX mà còn góp phần khắc sâu vai trò của kiến trúc Vienna như những “không gian vang vọng” (Resonanzräume) của nghệ thuật.
Postillon-Polka Op. 317 – Gợi Hình Ảnh Người Đưa Thư Thời Xưa 📯🐎✉️
Trong kho tàng tác phẩm phong phú của Johann Strauss II, Postillon-Polka Op. 317 (sáng tác năm 1867) là một nhạc phẩm mang dấu ấn đặc biệt, gợi nhớ về hình ảnh những người đưa thư cưỡi ngựa rong ruổi qua các miền quê nước Áo xưa. Tiếng kèn đồng ngắn, rộn rã của polka được Strauss khéo léo khai thác, mô phỏng âm hiệu của chiếc tù và mà người phát thư thổi vang khi tới trạm nghỉ.
Maskenball-Quadrille Op. 272 – Không Khí Vũ Hội Hóa Trang
Giữa thế kỷ XIX, Vienna rực rỡ với những mùa lễ hội hóa trang (Fasching), nơi âm nhạc và vũ hội hòa quyện trong một không gian của niềm vui và sự giải phóng. Trong bối cảnh ấy, Johann Strauss II đã sáng tác Maskenball-Quadrille Op. 272 (1862), một tác phẩm phản ánh tinh thần tươi vui, phóng khoáng và giàu tính kịch tính của các buổi vũ hội hóa trang.
Dorfschwalben Aus Österreich Op. 164 – “Những Con Chim Én Từ Làng Quê Áo”
Trong di sản đồ sộ của Johann Strauss II, bản valse Dorfschwalben aus Österreich (Những con chim én từ làng quê Áo) Op. 164, sáng tác năm 1864, chiếm một vị trí đặc biệt. Khác với những khúc nhạc rực rỡ thường vang lên trong các vũ hội tráng lệ của Vienna, tác phẩm này mang sắc thái trữ tình, giàu hoài niệm, gợi mở hình ảnh những ngôi làng Áo yên bình, nơi chim én bay lượn báo hiệu mùa xuân trở về.
Klipp-Klapp-Galopp Op. 466 – Hình Ảnh Ngựa Phi Qua Nhịp Gõ
Trong kho tàng tác phẩm đồ sộ của Johann Strauss II, bản Klipp-Klapp-Galopp Op. 466 là một minh chứng tinh tế cho khả năng ông biến những âm thanh đời thường thành ngôn ngữ nghệ thuật. Với Strauss, tiếng vó ngựa gõ đều trên đường không chỉ là nhịp điệu vận động mà còn là nhạc tính tiềm ẩn của cuộc sống đô thị Vienna cuối thế kỷ XIX.
.png)
.png)
