Giữa mùa đông châu Âu, khi không khí Giáng sinh bắt đầu lan tỏa khắp các quảng trường và con phố, nước Áo bước vào những ngày lễ mang đậm màu sắc dân gian: Nikolaustag (Ngày Thánh Nicholas) và Krampuslauf – lễ hội của Krampus. Hai truyền thống diễn ra đầu tháng 12 này tạo nên một cặp đôi đối lập thú vị: một bên hiền hòa, nhân ái; một bên dữ dội, huyền bí – phản ánh chiều sâu văn hóa và niềm tin dân gian lâu đời của người Áo.
Nikolaustag – Ngày của sự nhân ái và giáo dục
Nikolaustag được tổ chức vào ngày 6/12, là dịp trẻ em háo hức nhất trong những ngày đầu mùa lễ hội. Theo truyền thống, Thánh Nicholas – biểu tượng của lòng nhân ái và sự che chở – sẽ đến thăm các gia đình, trường học, mang theo những lời động viên và những món quà nhỏ như kẹo, táo, hạt dẻ dành cho trẻ ngoan. Tối 5/12, trẻ em thường lau sạch giày và đặt trước cửa nhà, mong chờ sáng hôm sau thức dậy sẽ thấy quà bên trong.
Ở Áo, Nikolaustag không chỉ là ngày tặng quà, mà còn mang ý nghĩa giáo dục đạo đức: khuyến khích trẻ em sống ngoan ngoãn, trung thực, biết sẻ chia và quan tâm đến người khác. Không khí của ngày lễ nhẹ nhàng, ấm áp, thấm đẫm tinh thần gia đình và cộng đồng.
Krampus & Krampuslauf – Dấu ấn huyền bí của vùng Alps
Song hành cùng Thánh Nicholas là hình tượng Krampus – nhân vật dân gian có ngoại hình dữ dằn với mặt nạ gỗ, sừng cong, lông thú và chuông đeo bên hông. Trong truyền thuyết, Krampus tượng trưng cho việc răn đe, trừng phạt những hành vi xấu, đóng vai trò đối trọng với sự nhân hậu của Thánh Nicholas.
Krampuslauf – các cuộc diễu hành Krampus – thường diễn ra vào tối 5/12 tại nhiều thị trấn vùng núi Alps. Những người tham gia hóa trang thành Krampus, diễu hành qua các con phố trong ánh đuốc và tiếng chuông vang dội, tạo nên khung cảnh vừa rùng rợn vừa đầy cuốn hút. Dù có vẻ “đáng sợ” với du khách lần đầu, Krampuslauf thực chất là một nghi lễ dân gian nhằm xua đuổi điều xấu, chào đón mùa đông và đánh dấu khởi đầu mùa lễ hội.
Từ nghi lễ cổ xưa đến lễ hội văn hóa đương đại
Ngày nay, Nikolaustag và Krampuslauf không chỉ tồn tại trong phạm vi tôn giáo hay làng quê, mà đã trở thành sự kiện văn hóa – du lịch thu hút đông đảo người dân và du khách quốc tế. Các lễ hội được tổ chức có trật tự, an toàn, với sự tham gia của cộng đồng địa phương, nghệ nhân làm mặt nạ và các hội văn hóa dân gian.
Hai truyền thống này cho thấy cách người Áo gìn giữ di sản trong nhịp sống hiện đại: vừa bảo tồn giá trị cốt lõi, vừa thích nghi để phù hợp với xã hội đương đại. Đó là sự cân bằng giữa ánh sáng và bóng tối, giữa kỷ luật và lòng nhân ái – những giá trị phổ quát của văn hóa nhân loại.
Góc nhìn giao lưu văn hóa Việt – Áo
Từ góc độ giao lưu nhân dân, Nikolaustag và Krampuslauf mở ra cơ hội để cộng đồng quốc tế, trong đó có người Việt tại Áo, hiểu sâu hơn về bản sắc văn hóa Áo. Hình ảnh Thánh Nicholas gợi liên tưởng đến những giá trị đạo đức được đề cao trong nhiều nền văn hóa, còn Krampus phản ánh niềm tin dân gian về việc răn dạy và hướng con người đến điều thiện.
Chính sự đa dạng ấy làm nên sức hấp dẫn của văn hóa Áo trong mùa Giáng sinh – nơi truyền thống không chỉ được kể lại, mà còn được sống cùng, trải nghiệm và sẻ chia.


